Revalüasyon nedir kısaca; ileride yaşanabilecek yüksek enflasyonu önlemek ve iç/dış ticaret dengesini sağlamak adına bir ülke para biriminin değerinin artırılmasıdır. Fransızca kökenli olan revalüasyon kelimesi (revaluation) anlamı da değerin yükseltilmesidir. Peki, revalüasyon nedir iktisatta ne anlama gelir? Revalüasyon nasıl yapılır? Revalüasyon sonuçları nelerdir? İşte, iktisatta revalüasyon ile ilgili bilgiler….
Revalüasyon Nedir İktisatta Ne Anlama Gelir?
Revalüasyon nedir iktisatta; bir ülkeye ait resmi para biriminin, yabancı para birimleri karşısında değerinin yükseltilmesidir. Zaten kelime anlamı olarak da revalüasyon; değer yükseltme, değer kazandırma, değer artırma anlamlarına gelir.
Revalüasyon Neden Yapılır?
Bir ülkede revalüasyon yapılma nedeni; söz konusu ekonominin dış ticaret dengesinin olumlu yönde fazla vermesidir. Ekonomide revalüasyon yapılmasındaki amaç ise; pozitif olarak fazla veren dış ticaretin dengelenmesini sağlamaktır.
Revalüasyon Hangi Ülkelerde Yapılır?
Bir ekonominin revalüasyon kararı alması çok rastlanan iktisadi bir para operasyonu değildir. Bu sebeple de her ülkede ya da her ülkenin ekonomi tarihinde görülmez. Genellikle revalüasyon, ihracatı fazlalaşan, ödeme dengesi fazla veren ülkelerde yapılır.
Genellikle revalüasyon kararı alan ülkeler, güçlü ekonomiye sahip ve aynı zamanda dış piyasada yüksek rekabetçiliğe sahip olan ülkelerdir. Sabit kur sisteminin olduğu ülkelerde revalüasyon kararı alınabilir. Çünkü dalgalı kur sistemi yani değişken kur sistemi olan ülkelerde, dış ticaret açığı söz konusu olduğunda gevşek para politikaları, dış ticaret fazlalığı olduğunda da sıkı para politikaları yöntemlerine başvurulur.
Revalüasyon Amacı Nedir?
Söz konusu ülkenin merkez bankasında ihtiyaç fazlası döviz ve altın biriktiği zaman, rezervler de olması gerektiğinden fazla genişlemiş olur. Bu aşırı genişleyen rezervlerin enflasyona neden olmaması için o ülkede revalüasyon kararı alınır.
Yani özetle revalüasyon nedir, revalüasyon amacı nedir; temelde dış ticaret dengesini korumak ve ülkede enflasyonu önlemek amacıyla gerçekleştirilen bir para operasyonudur.
Revalüasyon Nasıl Yapılır?
Revalüasyon nedir, revalüasyon neden yapılır açıkladık… Peki, revalüasyon nasıl yapılır? Bir ekonomide revalüasyon kararı alındığında, o ülkede döviz fiyatları düşürülür. Böylelikle de o ülkenin ulusal para birimi, yabancı para birimleri yani döviz karşısında değer kazanmış olur.
Revalüasyon yapılma kararı ise ülkenin hükümet yetkililerinin aldığı kararla verilir. Revalüasyon kararı verildiğinde, ülkedeki resmi kurlar, döviz ve altın fiyatları hükümetin karar verdiği ölçüde, oranda ucuzlatılır.
Revalüasyon Sonuçları Nelerdir?
Bir ekonomide revalüasyon yapıldığında onun bazı sonuçları olur. Revalüasyon sonuçları ise özetle şunlardır:
- İthalat yapmak daha ucuz hale gelir (ithal mallar ucuzlar)
- Yabancı para yani döviz cinsinden ihracat yapmak pahalı hale gelir (yerli malları pahalanır)
- Ülkenin para birimi, diğer ülkelerin para birimi karşısında değerlenir
- Altın ve döviz kurları o ülkede ucuzlar
Yazının başlarında da belirtildiği üzere revalüasyon nedir; pozitif anlamda fazla veren dış ticaretin dengelenmesi için gerçekleştirilen iktisadi bir durumdur. Dolayısı ile revalüasyon sonucunda söz konusu ülkede ihracat zorlaşır, ithalat kolaylaşır.
Devalüasyon ve Revalüasyon Nedir
Devalüasyon ve revalüasyon birbirine zıt iki finansal terimdir ve birbirine zıt para politikaları uygulamayı gerektiri. Revalüasyonda ulusal para birimine değer katılır, devalüasyonda ise ulusal para birimine değer kaybettirilir. Ancak her ikisinde de karar, hükümet yetkililerince verilir.
1- Devalüasyon Karşıtı Nedir? Devalüasyon Tersi Nedir? Revalüasyon Devalüasyon İlişkisi
Devalüasyon tersi revalüasyondur. Dolayısı ile devalüasyon revalüasyon ilişkisi ters orantılıdır. Örneğin; revalüasyon ile ülkede ithalat kolaylaşır, ihracat zorlaşır. Devalüasyonda ise ülkenin para birimi, diğer ülke para birimleri karşısında değer kaybı yaşadığı için ithalat zorlaşır, ihracata yönelim gerçekleşir.
2- Revalüasyon Tersi Nedir?
Revalüasyon tersi devalüasyondur. Revalüasyon bir ülkenin para biriminin diğer ülke para birimleri karşısına değerini yükseltmek iken devalüasyon ise bir ülke para biriminin, diğer ülke para birimleri karşısında değerinin düşürülmesidir. Tıpkı revalüasyonda olduğu gibi devalüasyon kararı da ülkenin hükümet yetkililerince alınır.
Türkiye’de Revalüasyon Olur mu?
Revalüasyon nedir, revalüasyon sonuçları nelerdir kısımlarında da anlaşılacağı üzere bu para operasyonu, ithalatı artırıcı ihracatı ise düşürücü bir etki göstermektedir. Dolayısı ile Türkiye’de revalüasyon yapmak, günümüz ekonomik koşullarında çok mümkün görülmüyor.
Çünkü revalüasyon neden yapılır; ülkede ithalatı artırmak, ihracatı azaltmak ve iç ve dış dengeyi yani cari denge sağlamak için. Revalüasyon sonuçları nelerdir; ülkenin para biriminin değerinin artması, ithal malların ucuzlaması ve yerli malların daha cazip fiyatlara inmesidir.
Dolayısı ile yapılacak olan Türkiye’de revalüasyon müdahalesi, cari açık veren Türkiye’nin daha fazla cari açık vermesine yol açabilir. Bu nedenle de zaten revalüasyon kararı alacak olan ülkelerin ekonomilerinin oldukça sağlam olması gerekir ve söz konusu ekonomi, küresel pazarda rekabetçi özellik taşımalıdır.
Kısacası Türkiye’de revalüasyon olur mu anlamak için şu bilgi yeterlidir; genellikle bir ülkede revalüasyon kararı alınabilmesi için o ülkede ihracatın oldukça fazla, ithalatın da çok düşük olması gerekir. Günümüzde ise Türkiye’de ithalat, ihracattan fazladır. Dolayısı ile günümüz ekonomik şartlarında Türkiye’de revalüasyon kararı alınması oldukça uzak bir ihtimaldir.
İlginizi Çekebilir: Stagflasyon Nedir Nasıl Çözülür?
