Resesyon Nedir, Resesyon Sebepleri Nelerdir? Türkiye Resesyona Girdi mi?

Resesyon nedir; en kaba tabirle bir ekonominin en az aylık süreyle gerileme, daralma, küçülme yaşaması durumudur. Genel itibari ile resesyon anlamı negatiftir; ekonomide durgunluktur. Peki, resesyon olursa ne olur? Resesyon sebepleri nelerdir? Resesyon döneminde ne artar? Resesyonda neye yatırım yapılır? Resesyon altını ve borsayı nasıl etkiler? Türkiye resesyona girdi mi?

İşte, resesyon nedir sebepleri nelerdir, resesyon olursa ne olur sorularının ve resesyonla ilgili internette en çok araştırılan soruların yanıtları…

Resesyon Nedir ?

Resesyon nedir; kelime anlamı durgunluk olan finansal bir terimdir. Bir ekonomide birkaç aydan fazla (en az 6 ay) sürece yaşanan belirgin düşüş ve durgunluk anlamına gelen resesyon, ekonominin ivme kaybettiğinin göstergesidir. Peki, en belirgin olarak bir ülkede resesyon olursa ne olur; arz talep dengesi bozulur ve talepte canlılık olmaz.

Bir başka açıklamayla resesyon nedir; bir ülke ekonomisinin büyüme hızının, söz konusu ülkedeki nüfus artış hızından düşük olmasıdır ve bu nedenle de ülkede kişi başına düşen milli gelirde artış yaşanmaz. Tüm bunların sonucunda da ülke ekonomisinde durgunluk yaşanır çünkü talep canlılığını kaybeder.

Negatif büyüme de resesyon nedir sorusuna verilen yanıtlardan biridir. Çünkü ekonomik büyümenin bir süre negatif yönlü olması da resesyondur. Ayrıca bir ekonominin uzun vadeli büyüme oranından daha düşük seviyelerde gerçekleşmesi ve ekonomide atıl kapasite olması da resesyon nedir sorusunun cevaplarındandır.

Resesyon Sebepleri Nelerdir ? Resesyon Nasıl Oluşur?

Dünyada ve Türkiye’de resesyon nedir araştırması yapan, bu finansal terimin ne anlama geldiğini araştıranlar resesyon sebepleri nelerdir konusunda da araştırma gerçekleştiriyor. En az 6 ay süreyle bir ekonomide gerileme yaşanması sebebiyle reel gayri safi yurt içi hasılada düşüş yaşanmasına yol açan, ekonomik faaliyetlerin duraklamasına neden olan, negatif yönlü olarak istikrarlı konjonktür dalgalanmasını beraberinde getiren resesyon sebepleri genel olarak şunlardır:

• İşsizliğin artması, istihdamın azalması
• Ekonomideki üretim faaliyetlerinden düşüş yaşanması
• Ekonomik büyümenin, nüfus artış hızının altına inip seyretmesi
• Ekonomik faaliyetlerde yaşanan gerileme ve durgunluk
• Kişi başına düşen milli gelirin gerilemesi veya durağan seyretmesi

Resesyon Olduğunu/Olacağını Sinyal Veren Olan Makro Ekonomik Göstergeler Nelerdir?

Bazı makro ekonomik göstergeler, resesyonun habercisi olabilir. Genellikle resesyon habercisi olan makro ekonomik göstergeler şunlardır:

• Perakende sektörünün daralması
• Toptan ticaretin değer kaybı yaşaması
• Endüstriyel üretimde daralma yaşanması
• İstihdamda azalma

Resesyon Tipleri Nelerdir?

Ekonomik kriz çeşitlerinden biri olan resesyonun da kendi içinde tipleri bulunur. Eğer bir ekonomide resesyondan iki çeyrek sonunda çıkılıyorsa V tipi resesyon, iki çeyrekten daha uzun sürede çıkılıyorsa U tipi resesyon, resesyondan çıkıldıktan sonra yeniden ekonomik küçülmeye giriliyorsa W tipi resesyon söz konusudur.

Resesyon Anlamı Ekonomik Çöküş mü?

Resesyon denince ekonomik faaliyetlerin durması, kişi başına düşen milli gelirin artmaması, işsizliğin artması gibi durumlardan bahsedilince, resesyon anlamı ekonomik çöküş mü diye de merak ediliyor ve endişe uyandırıyor… Bir anlamda bu endişe doğru…

Çünkü uzun süreli bir resesyon yaşanması çoğu ekonomistlerce ekonomik çöküş olarak nitelendiriliyor. Makro ekonomide, reel gayrisafi yurtiçi hasılanın iki ya da daha fazla çeyrek yıllık periyotlarda, peş peşe negatif büyüme yaşaması; resesyondur ve uzun süreli yaşanan resesyon ekonomik çöküşü beraberinde getirebilir.

Resesyon nedir, tarihte resesyon örnekleri incelemesi yapıldığında da görülüyor ki; yaşanan bu ekonomik kriz çok kez ekonomik çöküşe neden olmuş, borsaların çökmesini beraberinde getirmiştir.

Resesyondan Korunmak için Neler Yapılabilir?

Buraya kadar resesyon nedir, resesyon sebepleri nelerdir, resesyon olursa ne olur gibi sorulara yanıt verdik. Peki, resesyondan korunmak için neler yapılabilir? İşte, resesyon durumunda ya da resesyondan korunmak için alınabilecek önlemler:

• İstihdam oranı artırılmalı, işsizlik azaltılmalı
• Ticaret ve üretim sektörlerine teşvik yapılmalı
• Enflasyonla mücadele edilmeli
• Gelişebilecek ekonomik krizlere karşı önlem paketleri oluşturulmalı

Küresel Resesyon Nedir? Küresel Resesyon Kapıda mı?

Küresel resesyon; iki çeyrek dönemden fazla sürede, dünya genelindeki ekonomilerde yaşanan düşüşün, daralmanın adıdır. Dolayısı ile küresel resesyon; savaş ve salgın gibi nedenlerle yaşanabilir. Geçmişte yaşana petrol krizleri, Birinci Dünya Savaşı, İkinci Dünya Savaşı gibi siyasal ve askeri hareketlilikler, resesyon ve stagflasyon gibi durumların yaşanmasına neden olmuştur.

Şu anda; 2022 yılının ortalarında bulunurken de küresel resesyondan ve küresel resesyon sinyallerinden bahsedilmektedir. Yaşanan koronavirüs salgını, Rusya-Ukrayna askeri hareketliliği piyasaları etkilemiş ve resesyon sinyallerine neden olmuştur. Pek çok ekonomist, küresel resesyonun yaşanabileceği noktasında uyarmaktadır.

Resesyon Nedir, Sebepleri Nelerdir Hakkında Merak Edilenler…

Resesyon nedir, resesyon sebepleri nelerdir hakkında araştırma yapan pek çok internet kullanıcısı beraberinde bazı ekonomik durum ve olayları da araştırıyor. İşte, resesyon nedir ile birlikte en çok araştırılanlar….

1- Negatif Büyüme Nedir ? Negatif Büyüme Resesyon İlişkisi

Negatif büyüme; belirli bir sürede değer düşmesi yaşanması anlamına gelir. Eğer bir ekonomide gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH), yıldan yıla azalıyorsa negatif büyüme söz konusu olur. Bu da ekonomide durgunluk ve düşüşün yaşanmasına neden olur.

Bir ekonomide peş peşe negatif büyüme gözlemlenirse bu da beraberinde resesyonu getirir. Resesyonun uzun süre boyunca etkili olması da ekonomik çöküşü getirebilir. Kısacası; negatif büyüme de resesyon da bir ülke ekonomisi için olumsuzluğu ifade eder.

2- Stagflasyon Nedir ?

Stagflasyon nedir; enflasyon ile durgunluğun yani stagnasyonun aynı süreçte görüldüğü durumu ifade eden bir ekonomik terimdir. Bir ekonomide stagflasyon yaşanması; piyasaların durgunluğa girmesi ve de fiyatların artış gösterdiğini ifade eder. Ekonomide stagflasyon durumu olması aynı zamanda işsizliğin artmasını da beraberinde getirir.

Ekonomide stagflasyon yaşanması; ekonomik anlamda birbirine ters önlemler alınmasını gerektiren iki olgunun aynı anda yaşanmasıdır. Stagflasyon nedir bir örnekle açıklamak gerekirse; ekonomide yaşanan enflasyonu önlemek için faiz artırımı yapmak, tüketici taleplerini ve para arzını azaltmak, fiyat artışlarını baskılamak gerekir. Ancak bu önlemler alındığında ekonomi, resesyona girme riski ile karşı karşıya kalır.

Durgunluk eğiliminde olan ekonomiyi canlandırmak için ise ekonomik büyümenin teşvik edilmesi adına faiz indirimi, yüksek ücret politikası, vergi indirimi gibi uygulamaların yapılması gerekiyor. Bu da, enflasyonun yükselmesine yol açıyor.

3- Resesyon Stagflasyon Farkı Nedir ?

Resesyon de stagflasyon da bir ekonomi için oldukça olumsuz durumların yaşandığını gösterir ancak bu iki ekonomik terim birbirine bağlı olsa da aynı değildir. Dolayısı ile resesyon stagflasyon farkı söz konusudur.

Resesyon stagflasyon farkı ise; resesyonun iki çeyrek peş peşe ekonomik küçülme ve durgunluk göstermesi, stagflasyonun enflasyon varken ekonomik durgunluğun yaşanmasıdır. Ayrıca resesyon, stagflasyon yaşanmasına neden olan ekonomik kriz nedenlerinden biridir.

Çünkü ekonomide stagflasyon olması; resesyon ve yüksek enflasyonun aynı anda yaşanması anlamına gelir. Yani stagflasyon; resesyonu kapsar, ekonomide resesyon görülürken yüksek enflasyon da yaşanırsa stagflasyon ortaya çıkar.

4- Resesyon Borsayı Nasıl Etkiler ?

Yalnızca bir ekonomide resesyon sürecine girildiğinde değil, piyasalar resesyon beklentisi içine girdiğinde de borsa bundan etkilenir. Bu sebeple büyük küçük fark etmeksizin her borsa yatırımcısının resesyon nedir, resesyon sebepleri nelerdir, resesyon olursa ne olur gibi konularda, kayıp yaşamamak adına önlem alabilmesi için bilgilenmesi gerekir.

Genel olarak resesyon beklentisi olduğunda, yatırımcıların para piyasalarına karşı güveni oldukça hızlı bir şekilde azalır. Bu durumda da çoğu yatırımcı hangi yatırım aracına güveneceğini bilemez, borsada düşüş eğilimi gözlemlenir ve bono fiyatlarında da düşüş yaşanır.

Tarihsel süreçte resesyon örnekleri incelendiğinde görülüyor ki; 1914 yılında yaşanan resesyonda ABD borsası ve Londra borsası kapanmıştır. 4/5 ay kapalı kalan borsalar daha sonra açılmıştır.

Kısacası; resesyon borsayı nasıl etkiler; genellikle olumsuz etkiler, yatırımcıların yüklü hisse satışı yaparak nakde dönmesine ve hatta borsaların kapanmasına neden olabilir.

5- Resesyon Altını Nasıl Etkiler ?

Resesyon borsayı nasıl etkiler başlığında belirttiğimiz gibi resesyon endişesi durumunda yatırımcıların para piyasalarına karşı olan güveni azalır. Ve bu durumda borsada olduğu gibi altında da aşağı yönlü hareketlilik görülebilir.

Çünkü resesyonda yatırım araçlarının ne olacağı belirsizdir. Bu durumda yatırımcılar risk almak istemeye bilir, borsada işlem yapmayıp altın yatırımı yapma konusunda çekimser davranabilir. Genellikle resesyonda yatırımcılar; kıymetli maden ve kıymetli evrakların geleceğini ön göremediği için nakde dönebilir.

6- Resesyonda Neye Yatırım Yapılır ?

Peki, resesyonda neye yatırım yapılır? Bu soruya net olarak cevap vermek zor… Ancak resesyon durumunun, yatırımcılar için bir fırsat olduğunu düşünen analizciler de var. Örneğin; altın yatırımı özellikle de ülkemizde genellikle ‘’güvenli liman’’ olarak biliniyor.

Dünyada enflasyonun artmasıyla altındaki arzın da artacağı düşüncesine sahip olanlar, resesyonda altın yatırımı yapmayı tercih edebiliyor. Bununla birlikte resesyon zamanında borsanın düşmesiyle yatırımcılar için alım fırsatı oluşabilir…

Ancak resesyonda yatırım yapmak yine de riskli… Çünkü resesyonun uzun sürmesi, ekonominin çökmesine de neden olabilir.

7- Resesyon Hangi Ülkelerde Görülür?

Resesyon yani ekonomide durağanlık daha çok gelişmekte olan ülkelerde görülür. Büyümekte ve gelişmekte olan ekonomilerin, ekonomik riskleri arasında resesyon bulunur.

8- Türkiye Resesyona Girdi mi?

Türkiye de pek çok ülke gibi resesyona girdi. Örneğin; 2008 yılında baş gösteren küresel ekonomik kriz nedeniyle hemen hemen her ülke, farklı resesyon tipleri ile mücadele etti. Türkiye de V tipi resesyon yaşamak durumunda kaldı.

Günümüzde de küresel bir resesyondan endişe ediliyor. Bu nedenle de ekonomistler resesyon belirtileri olduğunu ifade ediyor; hem yönetimleri hem de halkı uyarıyor. Bu da konu hakkında fikri olmayan kişilerin resesyon nedir, resesyon olursa ne olur sorularının yanıtını araştırmaya itiyor.

9- Ekonomide Resesyon Olursa Ne Olur?

Ekonomide resesyon olması istenmeyen bir durumdur. Çünkü ekonomide resesyon olduğunda; gayrisafi yurt içi hasıla negatif büyüme içine girer, işsizlik oranında artış görülür, enflasyon yükselir, üretim azalır ve söz konusu ekonominin parası değer kaybına uğrar.

10- Resesyon Döneminde Ne Artar?

Resesyon başlangıcında ve esnasında işsizlik artar, kişi başına düşen milli gelir azalırken nüfus artış hızı artar ve piyasalara duyulan güvensizlik artar.

11- Resesyon Ne Kadar Sürer?

Resesyon, art arda iki çeyrekte durgunluk yaşanması halidir ve bu nedenle 9 ay ve daha fazla sürebilir. Ancak resesyondan çıkılsa bile bunun etkileri daha uzun süreli olarak, yıllarca görülebilir.

Dünyadan Resesyon Örnekleri ve Dünyada Yaşanan Ekonomik Krizler

Resesyon genellikle gelişmekte olan ülkelerin yaşaması muhtemel ekonomik kriz çeşitlerinden biri… Ancak geçmişten günümüze pek çok dünyadan resesyon örnekleri var. İşte onlardan bazıları hakkında kısa bilgiler…

1- 1876 Resesyonu

1876 yılında Avrupa ve Kuzey Amerika’da başlayan resesyonda yüzde 2,1’lik daralma yaşandı.

2- 1885 Resesyonu

ABD’de 1882 ve 1885 yılları arasında yaşanan resesyonda yüzde 0,02’lik bir daralma yaşandı ve bu daralma nedeniyle küresel ekonomi de küçülme gösterdi. 1885 resesyonu tam olarak 38 ay sürdü. ABD tarihinde görülen üçüncü en büyük ekonomik durgunluk 1885 resesyondur.

3- 1893 Resesyonu

1893 resesyonu da ABD’de aşandı. Yaşanan bu ekonomik durağanlık 1897 yılına dek sürdü. Yüzde 0,8’lik daralma nedeniyle ekonomi küçüldü ve ardından da ülkede deflasyon yaşandı.

4- 1908 Krizi

1907’de borsaların çökmesiyle başlayan krizle birlikte 20.yüzyılın ilk mali krizi yaşanmış oldu.

5- 1914 Resesyonu

1914 resesyonunda yaşanan ekonomik daralma yüzde 6,7 olarak gerçekleşti. Birinci Dünya Savaşı etkisiyle yaşanan askeri hareketlilik, küresel para piyasalarını etkiledi ve ekonomik kriz yaşandı.

Bu süreçte yatırımcılar hisse ile tahvil satışlarını yüksek oranda yaparak nakde döndü. Çünkü bu dönemde menkul kıymetlere yatırım yapmak riskli olarak görüldü. ABD ve Londra borsaları yüklü satışlar sonrası kapatıldı. ABD borsası 4, Londra borsası 5 ay kapalı kaldı.

6- 1917/1921 Resesyonu

Birinci Dünya Savaşı’nın getirdiği ekonomik sorunlar, 1917’de başlayıp 1921’e kadar süren dört yıllık bir resesyonu doğurdu. Bu ekonomik daralma yüzde 4,4 oranında gerçekleşti.

7- 1930/1932 Resesyonu

1919’da New York borsasının çökmesiyle Büyük Buhran başladı ve bu, 20.yüzyılın en büyük ekonomik krizi olarak tarihe geçti. Hatta borsada hisse fiyatlarının çakılmasına neden olan büyük satışların yapıldığı gün de ‘’Kara Perşembe’’ olarak adlandırıldı. Yaşanan ekonomik daralmanın oranı ise yüzde 17,6 olarak gerçekleşti.

8- 1938 Resesyonu

Büyük Buhran sonrası toparlanma süreci başladı fakat 1937 itibariyle küresel ekonomide yeniden kriz yaşanmaya başlandı. Yaşanan ekonomik daralma yüzde 0,5 olarak gerçekleşti. Bu daralmada GSYH yüzde 10 düşerken, işsizlik oranı da yüzde 20’yi geçti, sanayi üretiminde de düşüş yüzde 32’yi buldu.

9- 1945/1946 Resesyonu

1945-46 yıllarında yaşanan resesyonun temel nedeni; İkinci Dünya Savaşı oldu. Yüzde 15,4 oranında yaşanan ekonomik daralma, küresel ekonomiyi komple etkiledi.

10- 1975 Resesyonu

İkinci Dünya Savaşı sonrasında yaşanan ekonomik krizin aşılmasıyla canlanma dönemi başladı fakat 1970’lere ulaşıldığında hem resesyonun hem de yüksek enflasyonun aynı anda görülmesi durumu yani; stagflasyon ortaya çıktı. Bu stagflasyon nedenlerinden biri de; 1973’teki petrol krizi oldu. 1975 resesyonu yüzde 0,8’lik daralmaya neden oldu.

11- 1982 Resesyonu

1973 petrol krizi sonrasında 1979’da patlak veren enerji krizi, yeniden resesyon dönemine girilmesine sebep oldu. Yalnızca gelişmekte olan değil, gelişmiş ülkeler de bu resesyondan etkilendi.

Yüzde 1,3 oranında gerçekleşen ekonomik daralmadan ABD ve Japonya gibi ülkeler çıktı fakat diğer ülkelerde, bu ekonomik krizin etkisi 1980’li yıllara kadar görüldü.

12- 1991 Resesyonu 0,3

1990’lı yılların başı, Soğuk Savaşın sonuna ve Körfez Savaşı’yla yaşanan petrol krizine denk geliyordu. Bu durum küresel ekonomide baskıya yol açtı. Devletlerin borçlarının artması, birikimlerinin azalması gibi nedenler makro ekonomide bozulmalara sebep oldu. Kısacası; 1991’de yüzde 0,3 oranında gerçekleşen ekonomik durgunluk başta batı ülkeleri olmak üzere pek çok ülkenin ekonomisine olumsuz yansıdı.

13- 2009 Resesyonu

2009’da yaşanan ekonomik daralma yüzde 2,9 olarak gerçekleşti. Bu ekonomik krizden en çok gelişmiş ülkeler etkilendi. Bu dönemde ABD’de yüksek faizle verilen subprime mortgage kredilerinin geri ödemesinde çıkan sorunlar, emlak sektörünün çökmesine yol açtı. Ve finans sektöründe iflaslar yaşandı.