TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen ve yaklaşık olarak 500 milyar TL’lik bir kapsamı olacağı tahmin edilen borçların yeniden yapılandırılması, geniş kesimleri yakından ilgilendiriyor. Devlete borcu olan çok sayıda kişiyi kapsamına alacak bu yeniden yapılandırma neler getiriyor? Hangi borçlar kapsama alınacak? Yapılandırma nasıl yapılacak? İşte, konuya dair merak edilenler…
Yeniden Yapılandırma Hangi Borçları Kapsıyor?
Meclis Genel Kurulu tarafından kabul edilen yasa ile vergi dairelerine olan borçlar yapılandırılabilecek. Bunun yanında SGK’ya, özel idarelere, belediyelere, gümrük müdürlüklerine, Yatırım İzleme Koordinasyon Başkanlığı’na (YİKOB) olan borçlar yapılandırma kapsamında yer alıyor. Bu bağlamda;
- Kurumlar Vergisi, Gelir Vergisi, Motorlu Taşıtlar Vergisi, Sosyal Güvenlik Primi, KDV ve ÖTV, Nüfus, Seçim, Trafik para cezaları, KYK borçları, Karayollarından usulsüz geçişler sebebi ile kesilen para cezaları, Karayolu Taşıma Kanunu uyarınca kesilen para cezaları gibi idari para cezaları ve vergi borçları,
- TESK, TOBB, TÜRMOB, Barolar Birliği, İhracatçı Birliklerin üye aidat alacakları, KOSGEB kredi alacakları, Sanayi Bakanlığı bütçesi tarafından Organize Sanayi Bölgeleri ile Sanayi Sitesi Yapı Kooperatiflerine verilen krediler,
- Çiftçilerin Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçları, orman köylülerinin kullandığı krediler,
- Özel İdareler ile Belediyelerin ve Belediyelerin sahibi oldukları şirketlerin irtifak hakkı ve kiralamalarından kaynaklı kira alacakları ile hasılat payları, Vakıflar Genel Müdürlüğü kira alacakları, Kalkınma Ajanslarının özel idareler, sanayi odaları ve belediyelerden olan alacakları yeniden yapılandırma kapsamında olacak.
Bağ-kurlular için de yeniden yapılandırmadan yararlanma hakları bulunacak. Yeniden yapılandırmaya ilişkin yasanın yürürlüğe girmesinden iki ay sonraya kadar prim borçlarını ödemeyen ya da yapılandırmayan Bağ-Kurluların ise sigortalıkları durdurulacak. Daha önce durdurulan sigortalılıkları açısından başvuruda bulunanların ise yapılandırmaya göre borçlarını ödeme hakları olabilecek.
Borçların Yeniden Yapılandırması Kapsamı Dışında Kalacak Cezalar
Meclis Genel Kurulu’nda kabul edilen yeniden yapılandırma kapsamı dışında tutulanlar ise;
- Adli para cezaları,
- Düzenleyici ve denetleyici kurullar tarafından verilen idari para cezaları,
- COVID-19 salgını ile mücadele kapsamında Hıfzıssıhha Kanunu çerçevesinde kesilen para cezaları,
- Yasak yerlerde tütün kullanımı sebebiyle verilen para cezaları olarak belirlendi. Bu sayılan cezalar yeniden yapılandırma kapsamına alınmadı.
Yapılandırma Kapsamında Ödemeler Ne Zaman Yapılacak?
Kabul edilen yeniden yapılandırmaya göre Hazine ve Maliye Bakanlığı ile gümrüklere yapılması gerekli olan ödemeler 2021 yılının Ocak ayında gerçekleşecek. Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapılması gereken ödemeler ise 2021 yılı Şubat ayında başlayacak.
Borçların yeniden yapılandırması kapsamına 31 Ağustos ve öncesi borçlar alınırken, 31 Ağustos 2020 sonrası borçlar ise kapsam dışında kalacak.
- Borçların yeniden yapılandırılmasında gecikme zammı ya da faizi yerine ise Yurt İçi Üretici Fiyatları Endeksi (Yİ-ÜFE) esas olarak alınacak.
- 6 ile 18 arası taksit yapılabilecek ve taksitler ise iki ayda bir ödenebilecek.
- Peşin ödemelerde ise borçlulara Yİ-ÜFE tutarı üzerinden yüzde 90 oranında indirim yapılabilecek.
- İlk iki taksitin ödeme süresi içerisinde ise borcunu tamamıyla ödeyen borçlular Yİ-ÜFE’den yüzde 50 oranında indirim alabilecekler.
- Yeniden yapılandırmadan yararlanabilmek için ilk iki taksitin belirlenen sürede ve zamanında ödenmesi gerekecek.
- Bu ilk iki taksitten sonra, bir takvim yılı içerisinde iki taksit süresinde ödenmezse borçluların bir şansı daha olacak.
- Ödenmeyen iki taksit, son taksiti takip eden ayda gecikme zammı ile birlikte ödenirse yapılandırma devam edecek.
Borçların yeniden yapılandırması kapsamında taksitlerin bir kısmının ödenmemesi durumunda ise, ödeme yapılan tutar yapılandırma kapsamında kabul edilecek. Ve kalan borç ise ilgili yasal mevzuat uyarınca takip ve tahsil edilecek.
