Borsada ilk defa işlem yapacaklar için hisse senedi nedir nasıl alınır konusunun tüm ayrıntıları ile öğrenilmesi oldukça önemli. Çünkü hisse senedi en çok kazandıran yatırım araçları arasında yer aldığı gibi yanlış strateji izlendiğinde en çok kaybettiren yatırım aracı da olabilir. Bu nedenle hisse senedi nedir nasıl kazandırır anlayabilmek için detaylı bir finansal okuma yapılması gerekli.
Biz de bu yazımızda, Borsa İstanbul piyasasından hisse senedi alım satın arasındaki farktan yüksek kazanç sağlamak isteyen ve temettü geliri elde etmek isteyenlere özel olarak hisse senedi nedir nasıl alınır, nasıl kazandırır konularını ile aldık. İşte, Borsa İstanbul’da işlem gören hisse senedi alımı ve satımı hakkında bilinmesi gerekenler…
İçindekiler
Hisse Senedi Nedir ?
Hisse senedi nedir; borsa denince neredeyse akla ilk gelen yatırım aracıdır. Borsa İstanbul’da sermaye şirketlerinin, ortaklarına verdiği kıymetli evrak hisse senedidir ve bu hisse senedi, kişilerin şirkete ortak olduğunun belgesidir.
Başka bir ifade ile hisse senedi nedir; bir şirkete ait anaparanın eşdeğer parçalarını temsil eden kıymetli evraktır. Dolayısı ile bir şirketin hisse senedine sahip olan kişiler, şirketin bir ortağı; parçası konumundadır.
Kısacası hisse senedi nedir; borsada işlem gören şirkete ortaklığı belgeleyen yüksek kazanç elde edilebildiği gibi yanlış stratejilerle yüksek kayıplara neden olabilen, temettü geliri (şirketlerin, hisse senedi sahiplerine kardan pay vermesi) elde edilebilen bir yatırım enstrümandır.
Türkiye’deki Hisse Senedi Çeşitleri Nelerdir ?
Yabancı piyasalardaki ve Türkiye’deki hisse senedi çeşitleri farklıdır. Türkiye’deki hisse senedi çeşitleri ise şunlardır:
- Nama yazılı hisse senedi
- Hamiline yazılı hisse senedi
1- Nama Yazılı Hisse Senedi Nedir?
Nama yazılı hisse senedi; borsada olmayan yani borsada işlem görmeyen, kişilerin adına kayıt ettirilen kıymetli evraktır. Nama yazılı hisse senetleri, Borsa İstanbul’a kaydettirildiğinde yani hamiline yazılı hisse senedi haline getirildiğinde borsada işleme açılabilir.
2-Hamiline Yazılı Hisse Senedi Nedir?
Hamiline yazılı hisse senedi; Borsa İstanbul’da işlem gören yani aracı kurumlar aracılığı ile alınabilen ve satışı yapılabilen şirketlere ortaklığı gösteren kıymetli evraktır. Borsa’da aracı kurumlar sayesinde hamiline yazılı hisse senetleri alınıp satılabilir.
Hisse Senedi Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Borsa’da en çok işlem gören yatırım enstrümanlarından biri olan hisse senedi, doğru bir strateji izlendiğinde yüksek kazanç sahibi olmanın yolunu açabilir. Ancak yanlış finansal okuryazarlık ve yanlış strateji, kimi zaman da borsadaki spekülasyonlar hisse senetlerinden zarar edilmesine yol açabilir.
Genel itibari ile hisse senedi nedir nasıl kazandırır araştıranların, hisse senedi hakkında bilmesi gerekenler şunlardır:
- Borsa piyasası, sadece ülkedeki ekonomik hareketliliklerden, siyasal ve sosyal olaylardan değil; dünyadaki ekonomik ve sosyal (savaş, barış, salgın vs.) olaylardan etkilenip dalgalanma gösterebilir. Bu nedenle borsada işlem yapmadan önce ülke ve dünya gündemi yakından takip edilmelidir
- Borsada spekülasyonlar, hisselerin değer artışı yaşamasına neden olabildiği gibi değerin düşmesine de yol açabilir. Bu sebeple, yüksek risk almak istemeyenler spekülatif söylemlerle yatırım yapmaktan kaçınılmalıdır
- Bir hisse senedinin fiyatı üzerinde etkili olan pek çok etken (şirketin borçluluk durumu, sermaye artırımı, yatırım yapması, hacmini büyütmedi ya da küçültmesi) bulunur. Dolayısı ile çok yönlü finansal okuma yapılmalıdır
- Hisse senedi almak için minimum ya da maksimum sınır söz konusu değildir. Yatırımcılar dilediği kadar şirketten, dilediği kadar hisse senedi alma işlemini, aracı kurumunun günlük maksimum limitine kadar yapabilir
- Hisse senedi yatırımı, hisse senedi alış ve satış arasındaki farkla kazanç sağlamak isteyenler için kısa vadeli yatırım aracı olarak kullanılabilir
- Hisse senedi yatırımı, temettü geliri almak isteyen kişiler tarafından uzun vadeli yatırım aracı olarak kullanılabilir
- Hisse senetleri istenildiği zaman nakde çevrilebilir
- Türkiye’de en güvenilir olarak görülen hisse senetleri BIST 30 ve BIST 100 listesinde yer alan hisse senetlerdir
- Türkiye’de borsada işlem gören hisse senetlerinin alınabilmesi için bir aracı kurum ile çalışılması gerekmektedir
Hisse Senedi Nedir Nasıl Kazandırır ?
Hisse senedi nedir nasıl kazandırır sorusunun iki farklı yanıtı vardır. Çünkü hisse senetleri, kısa vadeli yatırım aracı olarak da uzun vadeli yatırım aracı olarak da kazandırma potansiyeline sahiptir. Ancak her iki vadede de hisse senedinden kazanç sağlamak için dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:
- Türkiye’de en güvenilir şirketler yani hisse senetleri BIST100 ve BIST30 listesinde yer alır. En az riskle hisse senedi yatırımı yapmak isteyenler BIST100 ya da BIST30 listesindeki şirketleri tercih etmelidir
- Borsada hareketlilik, çoğu zaman spekülasyonlar nedeniyle yaşanır. Bir şirketin hisse senedinin değer kazanacağına ya da kaybedeceğine yönelik spekülasyonlara kulak asılmamalı, şirket ve sektör hakkında detaylı araştırma yapılmalıdır
- Bir hisse senedi satın alınmadan önce o şirketin içinde bulunduğu sektör incelenmeli ve rakip analizi yapılmalıdır
- En az riskle hisse senedi almak için şirketin aldığı kararlar yakından takip edilmelidir
- En az riskle hisse senedi almak için şirketin finansal durumu yani borçluluk durumu analiz edilmelidir
- En az riskle hisse senedi almak için iş geliştiren, sermaye arttıran ve yatırım yapan şirketler tercih edilmelidir
1- Kısa Vadede Hisse Senedi Nasıl Kazandırır ?
Hisse senedi nedir nasıl kazandırır araştırması yapan kişilerin ilk bilmesi gereken; bu yatırım aracının kısa vadede kazandırabileceğidir. Hisse senedinin alım fiyatı ve satım fiyatı arasındaki fark sayesinde yatırımcılar, kısa vadede kazanç sahibi olabilirler.
Kısa vadede hisse senedinden kar elde edilmesi için; hisse senedinin düşüş gösterirken dip fiyattan alınması ve yükselişteyken satılması gerekir.
2- Uzun Vadede Hisse Senedi Nasıl Kazandırır ?
Hisse senedi, uzun vadeli yatırım araçları arasında da yer alır. Uzun vadeli hisse senedi yatırımından hem temettü geliri ile hem de alımdan sonraki fiyat yükselişi sayesinde kazanç elde edilebilir. Ancak uzun vadeli hisse senedi yatırımcılarının en az riskle yatırım yapması için güvenilir şirketlere ortak olması yani güvenilir ve köklü şirketlerin hisse senetlerini satın alması tavsiye edilir. Kısacası uzun vadede hisse senedi nasıl kazandırır sorusunun iki yanıtı vardır:
- Temettü geliri
- Hisse senedi fiyatının, uzun vadede alım fiyatının üzerine çıkması
Hisse senedinin uzun vadede kazandırabilmesi için hem Türkiye hem de dünyadaki gelişmeler yakından takip edilmeli, gelecek vaad eden şirketler ve sektörler tercih edilmelidir.
Temettü Nedir ?
Temettü; şirketlerin, hisse senedi sahiplerine kardan pay dağıtmasına verilen addır. Ve temettü fiyatı, hisse başına belirlenir. Ancak her şirket temettü dağıtmaz. Ayrıca temettü dağıtan şirketler, her sene temettü dağıtmak zorunda da değildir.
Temettü dağıtılıp dağıtılmayacağı, şirket genel kurulunda alınan kararla belirlenir. Temettü dağıtılacağı kararı verildiğinde de şirket tarafından, bir hisse başına yani 1 lot hisse başına verilecek temettü fiyatı açıklanır.
Örneğin; hisse başına temettü geliri 1 TL olarak açıklandı ise; o şirkete ait 1.000 lot hisse senedi yani 1.000 tane hisse senedi sahibi olan kişiye, 1.000 TL temettü geliri verilir. Bir şirket, yılda birden fazla kez de temettü dağıtabilir. Dolayısı ile uzun vadeli hisse senedi yatırımı yapacak olanlar, geçmişte en çok temettü dağıtan şirketler arasından seçim yapabilir ya da gelecek vaad eden ve temettü dağıtma potansiyeli olan şirketlere ortak olabilir.
Hisse Senedi Nedir Nasıl Alınır ? Hisse Senedi Nereden Alınır ?
Türkiye’de hisse senedi alınıp satılabilen piyasa; Borsa İstanbul’dur. Ancak yatırımcılar hisse senedi alım satım için öncelikle SPK tarafından onaylanmış bir aracı kurum ile anlaşmalıdır. Bu aracı kurum, borsada aracılık hizmeti veren finansal yatırım şirketleri olabildiği gibi bankalar da olabilmektedir.
Bir yatırımcı, öncelikle aracı kurum ile anlaşıp daha sonrasında da bir yatırım hesabı açarak borsada işlem yapabilmekte, hisse senedi alım emri ya da hisse senedi satım emri verebilmektedir. Aracı kurum seçerken de en dikkat edilmesi gereken; aracı kurumun komisyon oranlarıdır.
1- Hisse Senedi Alınabilen Yatırım Şirketleri Nelerdir ?
Hisse senedi nereden alınır sorusuna verilebilecek yanıtlardan bir tanesi; SPK tarafından onaylanmış aracı kurum olan yatırım danışmanlık şirketleridir. Aşağıda Türkiye’de en çok tercih edilen, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) onaylı borsada aracı kurumlar listelemiştir. Yatırım şirketlerinin üzerine tıklayarak ayrıntılı bilgi sahibi olabilir, yatırım hesabı açabilir ve hemen borsada işlem yapmaya başlayabilirsiniz.
- Gedik Yatırım
- Alnus Yatırım
- A1 Capital Yatırım
- Tacirler Yatırım
- Sanko Yatırım
- Ahlatçı Yatırım
- Işık Menkul
- İnfo Yatırım
- İntegral Yatırım
- Osmanlı Yatırım
SPK onaylı güncel aracı kurumların sıralı tam listesi için buraya tıklayabilirsiniz.
2- Hisse Senedi Alınabilen Bankalar Hangileridir ?
Günümüzde bankalar da yatırım hesabı ile tıpkı bir aracı kurum gibi yatırımcılarına hizmet vermektedir. Her banka, SPK onaylı yatırım şirketi ile çalışır ve bu sayede müşterilerinin borsada işlem yapmasına olanak sağlar.
Türkiye’de yatırım hesabı olan bankalar yani borsada hisse senedi alım satımına imkan tanıyan bankalar ise aşağıda listelenmiştir. Aşağıdaki banka isimlerine tıklayarak yatırım hesabı sayfasına ulaşabilir ve detaylı bilgi alabilirsiniz.
- İş Bankası Yatırım Hesabı
- Ziraat Bankası Yatırım Hesabı
- Denizbank Yatırım Hesabı
- Yapı Kredi Yatırım Hesabı
- Kuveyt Türk Yatırım Hesabı
- ING Yatırım Hesabı
- Garanti BVVA Yatırım Hesabı
- Vakıfbank Yatırım Hesabı
- Odeabank Yatırım Hesabı
- Halkbank Yatırım Hesabı
BONUS: İş Bankası Hisse Senedi Nasıl Alınır ?
Hisse senedi nasıl alınır sorusunun cevabı, tercih edilen aracı kurumun işleyişine göre değişir. Çünkü her bir aracı kurumun ve bankanın hisse senedi alma adımları birbirinden farklıdır. Yazımızın bu kısmında İş Bankası hisse senedi nasıl alınır sorusuna, İşCep mobil uygulaması kullanarak yanıt vereceğiz. Ancak, bu hisse senedi alım adımları, İş Bankası müşterileri için geçerlidir. İşte, İş Bankası hisse senedi alma adımları:
- İşCep mobil uygulamasına şifre bilgisi ile giriş yapın
- Ortadaki menü işaretinden ‘’Yatırım’’ seçeneğine tıklayın
- Açılan ekranda eğer yatırım hesabınız yok ise üstteki ‘’Yatırım Hesabı Aç’’ seçeneğine tıklayıp yatırım hesabı açın
- Yatırım hesabınız var ise ‘’Mobil Borsa’’ menüsüne giriş yapın
- Açılan ekranda şirketlere ait hisse senetleri görüntülenecektir. Dilerseniz üstteki arama çubuğuna almak istediğiniz, takip etmek istediğiniz hisse senedi adını yazın
- Almak istediğiniz hisse senedine tıklayın ve açılan ekrandaki ‘’AL’’ seçeneğine tıklayın
- Almak istediğiniz hisse senedi adedini girin
- Paranın çekileceği hesabınızı seçin ve ‘’DEVAM’’ tuşuna basın
Bu işlem sonrasında hisse senedi alım emri, borsaya iletilecektir. Ve yatırım hesabınıza hisse senediniz geçinceye kadar paranıza bloke uygulanacaktır.
NOT: Bu hisse senedi alımı örnek olarak gösterilmiştir. Yatırım tavsiyesi değildir.
İlginizi Çekebilir: Nereye Yatırım Yapmalı?
